Do tiềm ẩn nhiều rủi ro và khó khăn, đề xuất hạn chế tối đa nhập khẩu than trong phát triển năng lượng quốc gia… Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA) vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương góp ý vào dự thảo Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia giai đoạn 2021-2030 và định hướng những thị trường thông tin kinh tế đến năm 2050.
Đề xuất giảm nhập khẩu lượng than
Điều đáng chú ý trong văn bản này là VSEA khuyến nghị hạn chế tối đa nhập khẩu than trong phát triển năng lượng quốc gia khi tiềm năng khai thác than trong nước không lớn, phụ thuộc vào sự gia tăng nhập khẩu của ngành than toàn cầu. Cũng trở lại. Kế hoạch nói rằng sau năm 2020, Trung Quốc phải nhập khẩu năng lượng, chủ yếu là nhập khẩu và nhập khẩu tự động. Tỷ trọng nhập khẩu sẽ tăng từ 49% vào năm 2020 lên 54% vào năm 2030 và 70% vào năm 2050. Tuy nhiên, VSEA cho rằng điều này là không hợp lý vì nhập khẩu than gặp nhiều trở ngại.
Một số quốc gia được xác định là nguồn nhập khẩu than của Việt Nam bao gồm: Australia, Indonesia, Nga và Nam Phi. Thị trường Australia và Indonesia tách biệt thị phần của Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và Ấn Độ, khiến Việt Nam khó thâm nhập. Đối với Nam Phi, nếu không có chính sách rõ ràng thì cơ sở hạ tầng cũng rất kém. Đối với Nga, các hạn chế đối với tuyến đường sắt từ bể than đến cảng hạn chế việc mở rộng xuất khẩu.
Đồng thời, cơ sở hạ tầng nhập khẩu than của Việt Nam cũng rất kém. Hệ thống kho cảng nhập khẩu, cảng nước sâu, chưa nhiều tàu. Khả năng tài chính của Việt Nam cũng yếu. Nếu giá mỗi tấn than là 100 USD thì Việt Nam sẽ cần 4,6 tỷ USD mỗi năm vào năm 2020, 8,3 tỷ USD vào năm 2025 và 15,7 tỷ USD vào năm 2030. Để “mua được mỏ” cũng cần một số vốn đầu tư đáng kể: đầu tư mỏ 30 triệu tấn hàng năm cần chi 2,45 tỉ đô la Mỹ và 8 tỉ đô la Mỹ cho giao thông đường sắt. Nếu mua than trôi nổi trên thị trường sẽ đắt đỏ, nguồn cung không ổn định, thời buổi khó khăn về giá.
Gây ô nhiễm cao
Với khối lượng nhập than lớn và di chuyển theo đường biển từ 2.000 km đến 5.000 km. Cũng phải đối mặt với nhiều nguy cơ như thiên tai. Cướp biển và nhất là những xung đột trên biển trong khu vực. Năng lượng luôn được dùng làm một công cụ trong chiến tranh. Khủng hoảng dầu mỏ năm 1974 cho thẩy rõ điều này. Những tranh chấp tại eo biển Hormus của Iran và ở Biển Đông hiện nay cũng là ví dụ rõ ràng.
Ngay bây giờ đã có những báo động về ô nhiễm bụi. Đặc biệt là ở các đô thị lớn, nhất là Hà Nội nhiều ngày nay chất lượng không khí liên tục ở mức có hại cho sức khỏe. Nhưng quy hoạch ở vùng Đồng bằng Sông Hồng. Vẫn còn rất nhiều nhà náy nhiệt điện than tiếp tục được đầu tư xây dựng. “Thực tế này đặt ra yêu cầu cần định vị lại vị trí của ngành than trong tương lai. Từ đó đưa ra hướng đi đúng đắn nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động của ngành này”, VSEA kiến nghị.
Cũng theo VSEA, cần khai thác tối đa nguồn năng lượng sơ cấp trong nước. Để hướng tới mục tiêu Việt Nam trở lại thành nước xuất khẩu năng lượng trong tương lai.
Nguồn năng lượng tái tạo
Về nguồn tiềm năng khí nội địa, cần bổ sung tiềm năng của hai mỏ Kèn Bầu; Khánh Hòa vào nguồn cung năng lượng sơ cấp. Đây là hai mỏ mới thăm dò được trong năm 2020. Nhưng hiện chưa được đưa vào xem xét trong bản dự thảo quy hoạch.
Tiềm năng kỹ thuật của năng lượng tái tạo trong nước được xác định rất lớn. Có thể mang lại lợi ích đa chiều về môi trường; kinh tế; xã hội; việc làm nhưng tỷ lệ sử dụng trong quy hoạch còn rất nhỏ. Năng lượng tái tạo ngoài phát điện. Nên được thúc đẩy ứng dụng vào các ngành khác như công nghiệp; giao thông; nông nghiệp; dân dụng. Riêng đối với năng lượng khí sinh học; cần xác định mục tiêu phát triển cụ thể cho từng giai đoạn để khai thác nguồn tiềm năng này.
Báo cáo Nghiên cứu Tác động của nhiệt điện than tới chất lượng không khí; sức khoẻ tại Việt Nam của VSEA chỉ ra rằng các nhà máy điện than đang vận hành; gây ra khoảng 4.359 ca tử vong sớm vào năm 2017. Con số này sẽ tăng lên khoảng 28.136 vào năm 2030. Theo kịch bản phát triển điện than của quy hoạch điện VII điều chỉnh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng khu vực Đồng bằng Sông Hồng là khu vực chịu tác động lớn nhất. Đặc biệt trong số các tỉnh thành, Hà Nội là thành phố. Chịu tác động sức khỏe lớn nhất từ các nhà máy nhiệt điện than đang vận hành.
Vậy là OTEC vừa chia sẻ với các bạn nguồn năng lượng vừa thân thiện với môi trường vừa góp phần phát triển kinh tế.
Nguồn: otec.com.vn